Τεράστια η ζημιά για την ΔΕΗ από την κατολίσθηση στο Αμύνταιο - Τα πάνω- κάτω για το προς πώληση χαρτοφυλάκιο μονάδων

Γιώργος Φιντικάκης

Πηγή: energypress.gr

Ζημιά πολλαπλών διαστάσεων που χτυπά σε διαφορετικά επίπεδα, από αυτή καθ’ εαυτή την εξόρυξη λιγνίτη, έως την επικείμενη σύνθεση του προς πώληση χαρτοφυλακίου των μονάδων της, υπέστη η ΔΕΗ από την μεγάλη κατολίθηση στο Αμύνταιο.

Σε πρώτη ανάγνωση, στελέχη της επιχείρησης απαριθμούν τις προφανείς ζημιές, που ξεκινούν από τα τέσσερα κατεστραμμένα εκσκαφικά μηχανήματα, εκτιμώμενης αξίας 50 εκατ. ευρώ, και φτάνουν έως το γεγονός ότι το ορυχείο διαθέτει ακόμη 30 εκατ. τόνους κοιτάσματος λιγνίτη, που με τιμή 20 ευρώ ο τόνος, αποτιμώνται σε περίπου 500-600 εκατ. ευρώ. Ουδείς ωστόσο όπως είναι φυσικό είναι σε θέση να προβλέψει το ακριβές ύψος της ζημιάς.

Τούτο θα καταστεί δυνατό μετά από καιρό, και όταν θα έχουν απομακρυνθεί τα εκατομμύρια των τόνων χώματος που κάλυψαν το ορυχείο, προκειμένου η ΔΕΗ να κρίνει κατά πόσο είναι επωφελής, πότε, και με τι όρους, η συνέχιση της εξορυκτικής δραστηριότητας στο Αμύνταιο. "Τέτοια παρόμοια ζημιά δεν έχω ξαναζήσει", λέει στο "Energypress" μηχανικός της ΔΕΗ με εμπειρία δεκαετιών στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας, που εκτιμά την απώλεια σε πολλές δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατ. ευρώ, εξηγώντας πως τα πάντα θα εξαρτηθούν από το πόσο έχει κατακερματισθεί το κοίτασμα.

Από εκεί και πέρα, και για όσο διάστημα παραμένει κλειστό το ορυχείο, τίθενται εκτός λειτουργίας και οι δύο μονάδες του Αμυνταίου (συνολικής ισχύος 600 μεγαβατ), τις οποίες και αυτό τροφοδοτεί. Οι τελευταίες βρίσκονταν σε συντήρηση, και επρόκειτο να πάρουν μπροστά τον Οκτώβριο, εφόσον ωστόσο οι καλοκαιρινές ανάγκες το επέβαλαν, ασφαλώς και θα έμπαιναν σε λειτουργία νωρίτερα, προκειμένου να καλύψουν τυχόν αυξημένα φορτία. Τώρα αυτά θα καλυφθούν με άλλους, πιο ακριβούς τρόπους, όπως εισαγωγές από γειτονικές χώρες, κόστος που μάλλον θα διαχυθεί σε όλο το ηλεκτρικό σύστημα, όπως συμβαίνει πάντα σε παρόμοιες περιπτώσεις.

Σημειωτέον ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να καταβάλει κανονικά την μισθοδοσία των 600 εργαζομένων στο ορυχείο, για όσο διάστημα αυτό παραμείνει κλειστό, όπως και των 250 ατόμων του ΑΗΣ Αμυνταίου, παρ' ότι θα παραμείνει εκτός λειτουργίας. Βέβαια ο ΑΗΣ Αμυνταίου έχει στην αυλή του απόθεμα 400.000 τόνων λιγνίτη, που εκτιμάται ότι επαρκούν για λειτουργία ενός εικοσαημέρου, έχει ωστόσο προταθεί να μην χρησιμοποιηθεί, παρά να διατηρηθεί ενόψει του χειμώνα. Και αυτό καθώς το μεγαλύτερο πρόβλημα θα το αντιμετωπίσουν τον προσεχή χειμώνα οι κάτοικοι του Αμυνταίου, αφού οι δύο μονάδες τους εξασφάλιζαν τηλεθέρμανση για την κάλυψη των αναγκών τους, την οποία τώρα η ΔΕΗ θα πρέπει να αντικαταστήσει με κάποιο εναλλακτικό τρόπο.

Η ειρωνία είναι ότι οι προβλεπόμενες ώρες λειτουργίας για τον ΑΗΣ Αμυνταίου είναι ακόμη 17.000 ώρες, δηλαδή επρόκειτο να δουλέψει ακόμη δύο χειμώνες, το 2018 και το 2019, στην διάρκεια των οποίων η ΔΕΗ σκόπευε να εκμεταλλευθεί όσο περισσότερο κοίτασμα μπορούσε από τους 30 εκατ. διαθέσιμους τόνους. Ο σχεδιασμός των ανθρώπων του ορυχείου προέβλεπε ότι η εκσκαφή θα είχε ολοκληρωθεί σε διάστημα μιας διετίας. Τώρα, κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει πότε αυτό θα γίνει, αλλά κυρίως εάν συμφέρει να γίνει.

Σενάρια εκ του μηδενός για το προς πώληση χαρτοφυλάκιο

Σε δεύτερη τώρα ανάγνωση, η ζημιά "χτυπά" και τους εν εξελίξει σχεδιασμούς για την προετοιμασία πώλησης του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ. Αν και με λίγες ακόμη ώρες λειτουργίας, ο ΑΗΣ Αμυνταίου είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον της κινεζικής Shenhua Group, στελέχη της οποίας είχαν επισκεφθεί τον Μάρτιο τον σταθμό και είχαν εκφράσει το ενδιαφέρον τους στην ΔΕΗ για την επενδυτική αναβάθμισή του. Ακολούθησε το ταξίδι του Πρωθυπουργού στο Πεκίνο και η ανακοίνωση συνεργασίας της Shenhua με τον όμιλο Κοπελούζου με αντικείμενο μεταξύ άλλων και το ενδιαφέρον για τις συγκεκριμένες μονάδες.

Τώρα, και με την επαναλειτουργία του ορυχείου που τις τροφοδοτεί με λιγνίτη να βρίσκεται στον αέρα, είναι προφανές ότι τα δεδομένα αλλάζουν, καθώς η μεταφορά καυσίμου από αλλού κοστίζει πανάκριβα.

Ακριβώς όμως επειδή οι μονάδες της ΔΕΗ που είναι ικανές να προσελκύσουν εμπορικό ενδιαφέρον είναι λιγοστές, φεύγοντας από την εξίσωση το Αμύνταιο, δημιουργείται ένα κενό, που κάπως θα πρέπει να καλυφθεί. Και αυτό καθώς σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν κατά καιρούς δει το φως της δημοσιότητας, το προς πώληση πακέτο θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι ένας συνδυασμός είτε από Μελίτη Ι (330 MW), ΙΙ (450 MW), και Αμύνταιο (300 MW), είτε από Μελίτη Ι (330 MW), Αγ.Δημήτριο V (300 MW), και Αμύνταιο (300 MW).

Πάνε πίσω οι σχεδιασμοί;

Τώρα το πλάνο ανατρέπεται, οι σχεδιασμοί των συμβούλων τόσο του υπουργείου, όσο και της ΔΕΗ πρέπει να ξαναγίνουν από την αρχή, που σημαίνει ότι ίσως η λίστα των προς πώληση μονάδων να μην έχει ετοιμαστεί μέσα στις επόμενες 20-30 ημέρες, όπως προέβλεπε το αρχικό χρονοδιάγραμμα.

Το ερώτημα ωστόσο είναι ποιές μονάδες θα πάρουν την θέση του Αμυνταίου, όταν η απόφαση του ΚΥΣΟΙΠ προβλέπει ότι οι μονάδες που θα οδεύσουν προς πώληση πρέπει να έχουν ισοδύναμα οικονομικά χαρακτηριστικά σε όρους απόδοσης και διάρκειας ζωής, με την εναπομείνασα λιγνιτική ισχύ της ΔΕΗ. Και αν το ισοδύναμο από πλευράς διάρκειας ζωής για την Μελίτη ΙΙ είναι η Πτολεμαίδα V, ποιό μπορεί να είναι το ισοδύναμο για το Αμύνταιο; Στο σενάριο που την θέση του Αμυνταίου στα πωλητήρια πάρει κάποια από τις μονάδες του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου, τελικά τι θα απομείνει στην ΔΕΗ;

Ο προβληματισμός μόνο τυχαίος δεν είναι. Σήμερα οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ αθροίζουν 4.300 μεγαβάτ, και έστω ότι το 40% καθορίζεται με βάση την εκτίμηση για το μερίδιο αγοράς του λιγνίτη, με έτος αναφοράς το 2025. Αν δεν είχε γίνει η κατολίσθηση, στο 40% θα συνυπολογίζονταν τόσο οι αποσύρσεις μονάδων (Καρδιά 1.200 MW, αλλά και Αμύνταιο 600 MW αν τελικά έκλεινε) όσο και οι προσθήκες (Πτολεμαΐδα V, 660 MW αλλά και Μελίτη ΙΙ, 450 MW). Σε ένα τέτοιο σενάριο, το λιγνιτικό δυναμικό της ΔΕΗ θα ισούνταν με περίπου 2.340 MW, εκ του οποίου το 40% αντιστοιχούσε σε περίπου 930 MW.

5:02 μ.μ.