του Θανάση Σκαμνάκη
Πηγή: kommon.gr
Φθινοπωρινές εικόνες ενώ το καλοκαίρι δεν παραιτείται και
στρατοί, αλλά, κυρίως, στρατηγοί κάνουν σχέδια.
Όχι ακόμα καλό χειμώνα, όσο οι εστίες αντίστασης του καλοκαιριού
παραμένουν ζωντανές κι όσο παραμένουν ζωντανές όλες οι ελπίδες που γεννάει το
κάθε είδους καλοκαίρι. Είτε στη φύση, είτε στα αισθήματα και τη σκέψη μας.
Κι ωστόσο, πάντα είναι απαραίτητη μια ψύχραιμη ματιά στην
πραγματικότητα, πολύ ψύχραιμη, έως ψυχρή, για να μην εκλαμβάνεται η επιθυμία ως
πραγματικότητα και η προσωπική διάθεση ως όλος ο κόσμος.
Τι βρήκαμε με την έναρξη των φθινοπωρινών ανέμων;
Οι στρατηγοί, επιστρέφοντας από τις άδειες τους και από την
θερινή ραστώνη, αναζητούν να ανασυντάξουν τους στρατούς τους. Μικροί ή μεγάλοι
στρατηγοί, μικρούς ή μεγάλους στρατούς. (Μερικές φορές το μέγεθος δεν
υπολογίζεται με βάση αριθμητικά ή άλλα αντικειμενικά δεδομένα, αλλά με την ιδέα
που έκαστος, και στρατηγοί και στρατός, έχει για το τι
εκπροσωπεί).
Όμως, αν το προσέξατε κι εσείς, η κατάσταση στους στρατούς
δεν είναι και τόσο ενθουσιώδης.
Στρατιώτες, αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και συμπαραστεκόμενοι
σκορπίζουν σε πιο “ρεαλιστικά” σχέδια, κάποιου είδους προσωπικές διαφυγές, σαν
να λέμε.
Ή υποκύπτουν στην απογοήτευση, που πάντα καταλαμβάνει μια
στρατιά που δε νίκησε και προσπαθεί να διατηρηθεί σε συνοχή και ετοιμότητα με
συνεχείς ασκήσεις, επιθέσεις σε εικονικούς στόχους ή με άσφαιρα πυρά,
εκτονώσεις σε επαρμένες λέξεις
κοκ.
Η εικόνα στα στρατόπεδά τους, όπου έχουν καταλύσει, δεν
παραπέμπει σε ετοιμοπόλεμες δυνάμεις. Άλλοι συζητάνε ζωηρά για τις αιτίες,
βρίζουν - άλλοι με και άλλοι χωρίς παραλήπτες -, άλλοι επικαλούνται την κακή
τους τύχη ή μια μοίρα ή μια κακή στιγμή, άλλοι παίζουν ζάρια και πίνουν, άλλοι
πειράζουν τις γυναίκες, άλλοι μαζεύουν τα πράγματα τους και φεύγουν προς
άγνωστη κατεύθυνση.
Ας εκπονούν σχέδια αντεπίθεσης τα επιτελεία - οι στρατηγοί
όταν νοιώθουν μόνοι σχεδιάζουν εκστρατείες όπως-όπως!
Όλοι, πάντως, περιμένουν τον καιρό να γυρίσει. Κι όμως το
ερώτημα είναι, όταν γυρίσει, γιατί θα γυρίσει, ποιός θα έχει την υπομονή κι τη
δύναμη να είναι πραγματικά έτοιμος και ικανός!..
Αλλά δεν είναι οι στρατηγοί το μόνο ζήτημα, δεν είναι οι
στρατιώτες, ούτε τα σχέδια, πολύ περισσότερο δεν είναι η βαθειά επιθυμία και
επιδίωξη. Το εξ ίσου, ίσως και πιο πολύ, σημαντικό, είναι το ότι άνθρωποι και
σκέψεις που επιδιώκουν το ακατόρθωτο δανείζονται από την ευτέλεια των
υλικών.
Μη έχοντες ανοιχτά πεδία αναμετρήσεων, αναγορεύουν το μικρό
σε απόλυτο, το ευτελές σε ηθική σκοπιμότητα, τη γνώμη σε απόλυτη αλήθεια. Τα
κριτήρια της πράξης υποχωρούν υπέρ ενός ακλόνητου, σχεδόν αιώνιου,
“σωστού”!
Σ’ αυτή την εποχή περιορίζονται τα ακροατήρια και
πολλαπλασιάζονται οι αυθεντίες.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά έφερε η στροφή μπροστά μας τον Λουί
Αραγκόν:
«Γνωρίζω ανθρώπους που γεννήθηκαν με την αλήθεια στην
κούνια τους, που δεν ξεγελάστηκαν ποτέ τους, που δεν τους χρειάστηκε να προχωρήσουν
ούτε ένα βήμα σ’ ολόκληρη τη ζωή τους, επειδή από τότε που ήσαν ακόμα στις
φασκιές είχαν κιόλας φτάσει. Ξέρουν ποιό είναι το καλό, πάντα το ήξεραν. Για
τους άλλους έχουν τη αυστηρότητα και την περιφρόνηση που τους δίνει η
θριαμβευτική τους σιγουριά πως έχουν δίκιο.
Δεν τους μοιάζω. Εμένα η αλήθεια δε μου αποκαλύφθηκε στα
βαφτίσια μου, δεν την βρήκα ούτε απ’ τον πατέρα μου ούτε απ’ την κοινωνική τάξη
της οικογένειάς μου. Ό,τι έχω μάθει μου κόστισε ακριβά, ό,τι ξέρω το ’χω
αποκτήσει με δικές μου δαπάνες.
Δεν έχω ούτε και μιάν έστω βεβαιότητα που να μην την
σχημάτισα μέσω της αμφιβολίας, του άγχους, του ιδρώτα, της οδυνηρής εμπειρίας.
Έτσι, νιώθω σεβασμό γι’ αυτούς που δεν ξέρουν, γι’ αυτούς που ψάχνουν, που
ψηλαφούν, που σκοντάφτουν.
Για κείνους που η αλήθεια τούς είναι εύκολη,
αυθόρμητη, αισθάνομαι βέβαια έναν κάποιον θαυμασμό, αλλά ομολογώ, πολύ λίγο
ενδιαφέρον.
Όταν λοιπόν πεθάνουν, ας γραφτεί πάνω στον τάφο
τους:
Είχε πάντα δίκιο... αυτό τους αξίζει, τίποτα παραπάνω».
(Λουί Αραγκόν, Μ’ ανοιχτά χαρτιά, εκδ. Θεμέλιο).
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου