Χαρίτων Καρανάσιος: "Οι Π. Κουκουλόπουλος και Λ.
Μαλούτας φέρουν την πολιτική ευθύνη για τις δυσλειτουργίες στη βιβλιοθήκη
Κοζάνης
Για λάθος ανθρώπους που τοποθετήθηκαν και εξακολουθούν να
βρίσκονται σε πόστα που μόνο καλό δεν κάνουν στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης
κάνει λόγο ο Διευθυντής Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Χαρίτωνας Καρανάσιος, ο οποίος καλεί το νέο
πρόεδρο της βιβλιοθήκης και τη δημοτική αρχή να δουλέψουν προς τη σωστή
κατεύθυνση για να αναδείξουν το υλικό της βιβλιοθήκης και να ενισχυθεί το
ερευνητικό έργο. Ο κ. Καρανάσιος σε δηλώσεις του ήταν ιδιαίτερα αιχμηρός για τις
προηγούμενες δημοτικές αρχές τις οποίες κατηγόρησε πως φέρουν την πολιτική
ευθύνη για τις δυσλειτουργίες στη βιβλιοθήκη και δήλωσε πως μπορεί τόσο ο ίδιος
όσο και άλλοι συνάδελφοί του μπορούν να βοηθήσουν δωρεάν στην ανάπτυξη της
"Κοβενταρείου". Δείτε το βίντεο
***
Τι λέει για την περίφημη ψηφιοποίηση - «Η νέα δημοτική
αρχή εκλέχτηκε για να αλλάξει πράγματα. Αν δεν σπάσει αυγά, δεν καθαρίζει η
κόπρος του Αυγείου… απλώς αλλάζουν τα πρόσωπα»! 
Το πλήρες σχόλιο έχει ως εξής:
»Αγαπητέ Παναγιώτη, πρόεδρε της ΔΒΚ
Η Κοζάνη έχει περ. 600 χρόνια ιστορίας, αλλά η ΔΒΚ ουσιαστικά ιδρύθηκε το 1810 (πρόδρομος της ΔΒΚ η σχολική Βιβλιοθήκη, τέλ. 17ου αι.). Υπήρχε βέβαια, τουλάχιστον το 1948, και ένας κατάλογος 545 τόμων του 1791, αλλά ΧΑΘΗΚΕ… Αυτός ήταν ο παλαιότερος κατάλογος ελληνικής Βιβλιοθήκης (πλην μονών Αγ. Όρους)! Οπωσδήποτε η ΔΒΚ είναι η παλαιότερη από τις ιστορικές βιβλιοθήκες της Ελλάδος, αλλά σήμερα είναι από τις προβληματικότερες. Για την ισοτρία της ΔΒΚ παραπέμπω σε άρθρο μου στον πρόσφατο τόμο «Κοζάνη, 600 χρόνια ιστορίας» (έκδ. ΔΚ), σ. 255-290.
Η Βιβλιοθήκη ΔΕΝ διαθέτει «φανταχτερούς» Θησαυρούς, αλλά (όπως συμβαίνει και με το ευαγγέλιο), ο θησαυρός έγκειται στη βαθύτερη κατανόηση της σημασίας των κειμένων των χειρογράφων (απλό χαρτί με κάποια γράμματα…), στην ιστορία τους, τη χρήση και την επίδρασή τους. Δεν υπάρχει υλικό «πιασάρικο» (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων), ΑΛΛΑ, αν γνωρίζει κανείς το ιστορικοπολιτιστικό πλαίσιο της Τουρκοκρατίας, τη δράση των ιατροφιλοσόφων και την Κοινότητας Κοζάνης και μπορεί εντάξει στο ανωτέρω πλαίσιο έκαστο χειρόγραφο, τότε μπορεί να προβάλει τους Θησαυρούς.
Ως εκ τούτου, για την προβολή των Θησαυρών η συνεργασία με παλαιογράφους (ειδικούς χειρογράφων) και ιστορικούς-φιλολόγους του Νέου Ελληνισμού (Τουρκοκρατίας) αποτελεί συνθήκη εκ των ων ουκ άνευ. Αντ” αυτού, η ΔΒΚ (διοίκηση) επί δεκαετίες απορρίπτει τη συνεργασία ειδικών για Χειρόγραφα, Αρχεία, Έγγραφα, αρχέτυπα (τουλάχιστον τα τελευταία 20 χρόνια), πολλώ μάλλον είναι εχθρική προς αυτούς. Ο Δελιαλής και ο Σαμπανόπουλος έκαναν φιλότιμες προπάθειες, αλλά ήταν εμπειρικοί, και οι εργασίες τους είναι χρήσιμες μεν αλλά περιορισμένης εμβέλειας και πεπαλαιωμένες ως προς την τεχνογνωσία και τη μέθοδο, καθώς δεν είχαν τη λαμπρή κατάρτιση των σύγχρονων επιστημόνων παλαιογράφων-φιλολόγων.
Από την άλλη μεριά, το πρόγραμμα ψηφιοποίησης που κόστισε 700.000 ευρώ είναι (να το πω ευγενικά) άκρως προβληματικό, ενώ δεν ζητήθηκαν ποτέ ΝΟΜΙΚΕΣ ευθύνες από κανέναν. Σημειωτέον ότι από τον ΔΚ αποκλείστηκε ομάδα από την Κοζάνη 10 επιστημόνων που είχαμε συστήσει, και το έργο δόθηκε σε αθηναϊκή εταιρεία, ενώ ο επικεφαλής τους δεν γνώριζε τι σημαίνει χειρόγραφο (γνωρίζω επακριβώς τι γράφω).
Υπάρχουν χειρότερα: Η ΔΒΚ ζητά 1 ευρώ ανά λήψη για το υλικό, ενώ βάσει της σύμβασης των 700.000 είναι υποχρεωμένη να αναρτήσει όλο το υλικό στο Διαδίκτυο.
Δηλαδή, ένας ερευνητής πρέπει να πληρώσει 300 ευρώ για να λάβει εικόνες από ένα χειρόγραφο, ενώ το υλικό έπρεπε να υπάρχει, έστω και σε μέτρια ανάλυση, στο Διαδίκτυο. Δεν καταλαβαίνω γιατί οι δημόσιες ελληνικές Βιβλιοθήκες ανάρτησαν το υλικό τους δωρεάν στο Διαδίκτυο (τα ΓΑΚ Αθηνών το δίνουν δωρεάν και σε CD), καθώς και ξένες Βιβλιοθήκες (π.χ. Μόναχο, Βουκουρέστι, και τώρα και το ΒΑΤΙΚΑΝΟ με τα 6.000 ελλ. χφφ!), ενώ η Κοζάνη φοβάται ή νομίζει θα αποκτήσει τεράστια περιουσία πουλώντας εικόνες χφφ! Όποιος μπει πρώτος στην ψηφιακή εποχή, αυτός θα αποκομίσει και τα περισσότερα κέρδη. Ήδη είμαστε από τους τελευταίους.
Αλλά και τα ψιχία υλικού που ανάρτησε έχουν χαμηλή ανάλυση και ως εκ τούτου είναι δύσχρηστα ως μη ευκρινή. Τέλος, συχνά η ιστοσελίδα τίθεται εκτός λειτουργίας. Έχω συμβουλευτεί νομικούς για να κάνω (ως πολίτης και ως ειδικός για Χειρόγραφα και Αρχεία) μήνυση στη ΔΒΚ για το ανωτέρω, καθώς η διοίκηση της ΔΒΚ μέχρι τούδε δημιουργεί προβλήματα στους ερευνητές ως προς την πρόσκτηση του υλικού. Και αν δεν το έχω κάνει μέχρι τώρα, είναι επειδή δεν θέλω να δημιουργηθεί κακή εικόνα για την Κοζάνη και τη ΔΒΚ. Θεωρώ ότι ακριβώς η ίδια η ΔΒΚ δεν θέλει την προβολή της (=επιστημονκή έρευνα των χειρόγραφων, αρχειακών και έντυπων συλλογών), αλλά περιορίζεται σε βερμπαλιστικές αναφορές περί «Θησαυρών» της, τους οποίους κρατά φυλακισμένους, γιατί δεν γνωρίζει την αξία τους (κατά το ρητό: αφού δεν ξέρω εγώ, δεν θα αφήσω άλλον να κάνει δουλειά). Είναι νοοτροπίες εσωστρέφειας, ανασφάλειας, συντεχνιακές, διατήρησης του «μαγαζιού» μας, εις βάρος της Βιβλιοθήκης και της τοπικής ιστορίας.
Το αποκορύφωμα: Ο ΔΚ (λίγο πριν από τις Δημοτικές εκλογές) διέθεσε 80.000 ευρώ στο ΑΠΘ και τον κ. Λιβιεράτο, καθηγητή τοπογράφο, για την προβολή της ΔΒΚ. Οι ειδικοί ερευνητές (και δεν αναφέρομαι στον εαυτό μου αλλά σε όλους όσοι είναι ειδικοί, π.χ. ο Δ. Σκρέκας, συνάδελφοι Κοζανίτες που μετείχαν στο Συνέδριο «600 χρόνια ιστορίας», αλλά και άλλοι έλληνες συνάδελφοι εκτός Κοζάνης) και πάλι αγνοήθηκαν. Αλλά δεν κατατέθηκε καν ένας προγραμματισμός, ένα χρονοδιάγραμμα για το έργο που θα παράγει ο κ. Λιβιεράτος. Στην εποχή των μνημονίων ο ΔΚ έδωσε έτσι απλά στο χέρι κάποιου μη ειδικού περί των Αρχείων τα 80 χιλ., χωρίς να υπάρχει ένα πλάνο εργασίας! Αν υπάρχει, ας μας το πούνε και να ζητήσω συγγνώμη. Η διαφάνεια απαιτεί δημοσιοποίηση στοιχείων. Δεν είναι ζήτημα προσωπικό. Ο κ. Λιβιεράτος είναι καθόλα σεβαστός (δεν τον γνωρίζω προσωπικά). Το ζήτημα είναι θεσμικό και ουσιαστικό.
Αν δεν ακυρωθεί η σύμβαση, αν δεν γίνει έλεγχος για το πρόγραμμα ψηφιοποίησης και δεν αποδοθούν νομικές ευθύνες, αν δεν αναρτηθεί ελεύθερα στο Διαδίκτυο το αρχειακό της ΔΒΚ, αν δεν υπάρχουν κάποιοι ειδικοί στο ΔΣ της Βιβλιοθήκης (όχι κάποιοι δημοτικοί σύμβουλοι, σεβαστοί μεν αλλά άσχετοι με το αντικείμενο, τους οποίους πρέπει κάπου να τους βολέψει η νέα αρχή), ό,τι και να λέει κανείς για τη ΔΒΚ είναι λόγια του αέρα. Για το νέο κτήριο και τα προβλήματα λειτουργίας που υπάρχουν μπροστά, δεν θα αναφερθώ.
Last but not least. Μπορείτε να ενημερώσετε τους πολίτες της Κοζάνης πότε και με ποιες διαδικασίες διαφάνειας ο ΔΚ προέβη (αν προέβη) σε προκήρυξη και κάλυψη της θέσης του διευθυντή της ΔΒΚ, και ποιοι ειδικοί αποτελούσαν την επιτροπή κρίσης;
Από διακριτικότητα δεν θα αναφερθώ στην (μη) καταγραφή και (μη) ανάδειξη της Βιβλιοθήκης Διονυσίου Ψαριανού.
Προσωπικά, ως Κοζανίτης, ειδικός σε χειρόγραφα και αρχεία, διευθυντής ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών αλλά και ως αντιπρόεδρος της Εταιρείας Δυτικομακεδονικών Μελετών, είμαι στη διάθεση της ΔΒΚ. Αλλά δεν θα παύσω να θέτω τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων και δεν θα μασώ τα λόγια μου για τα καρκινώματα της ΔΒΚ, ακριβώς επειδή γνωρίζω ένα-ένα τα χειρόγραφα της ΔΒΚ και έχω ηθική ευθύνη και ως παλαιογράφος.
Η νέα δημοτική αρχή εκλέχτηκε για να αλλάξει πράγματα. Αν δεν σπάσει αυγά, δεν καθαρίζει η κόπρος του Αυγείου… Απλώς αλλάζουν τα πρόσωπα.
Καλή αρχή, και η ευχή της Παναγίας και του μακαριστού Διονυσίου μαζί σου.
Χαρίτων Καρανάσιος»
Πηγή: Kozanimedia
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου